Oczyszczalnia ścieków

W ramach dofinansowanego z Funduszy Unii Europejskiej Projektu pn. „Budowa i Modernizacja Systemu Gospodarki Wodno-Ściekowej w Gminie Andrychów” 30 czerwca 2015r wykonano i oddano do eksploatacji przebudowaną Oczyszczalnię Ścieków Zakładu Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Andrychowie.
Oczyszczalnia przeznaczona jest do mechaniczno – biologicznego oczyszczania dopływających ścieków
z chemicznym wspomaganiem procesu defosfotacji.

Ścieki dopływają na teren oczyszczalni do komory przelewowej a następnie kanałem przepływają do hali krat, gdzie na kratach o prześwicie 6 mm zatrzymywane są grubsze zanieczyszczenia stałe zwane skratkami. Zatrzymane skratki są płukane, odwadniane i prasowane oraz usuwane do pojemników i dalej na składowisko skratek, gdzie poddawane są procesowi higienizacji.

Ścieki po przepłynięciu przez kraty doprowadzane są do piaskownika napowietrzanego z wydzielonymi komorami separacji tłuszczu, w którym następuje wytrącenie piasku i wyflotowanych tłuszczy oraz innych części pływających. Piasek następnie tłoczony jest pompami do separatora piasku, skąd po przepłukaniu
i odwodnieniu usuwany jest do pojemników. Tłuszcze i części pływające zaś odprowadzane są okresowo do studni flotatów a po zagęszczeniu kierowane do zbiornika pośredniego osadów i dalej do komory fermentacyjnej.

Z komór piaskownika ścieki kierowane są na dwa osadniki wstępne, gdzie następuje sedymentacja zawartych w ściekach surowych zawiesin, które jako osad wstępny usuwane są grawitacyjnie do pompowni osadu wstępnego i dalej do zagęszczacza grawitacyjnego. Po zagęszczeniu osad skierowany zostaje do zbiornika pośredniego osadów i dalej do komory fermentacyjnej.

Ścieki oczyszczone mechanicznie dopływają następnie do pompowni ścieków skąd podawane są pompowo na układ biologicznego oczyszczania. W reaktorach biologicznych (komorach osadu czynnego) zachodzą procesy biologicznego oczyszczania ścieków polegające na redukcji zanieczyszczeń organicznych oraz związków azotu i fosforu za pomocą osadu czynnego.

Z reaktorów biologicznych ścieki odpływają do osadników wtórnych, gdzie następuje ostateczna sedymentacja i oddzielenie osadu czynnego od oczyszczonych ścieków. Oczyszczone i sklarowane ścieki z osadników wtórnych odpływają otwartymi kanałami ściekowymi poprzez komorę pomiarową ścieków oczyszczonych do odbiornika – rzeki Wieprzówka.

W procesie oczyszczania ścieków powstaje osad wstępny, osad czynny, osad nadmierny oraz flotat
z piaskownika, osadników wstępnych i osadników wtórnych który doprowadzany jest do zbiornika pośredniego osadu, skąd poprzez pompy i wymienniki przetłaczany zostaje do wydzielonej komory fermentacyjnej. W komorze WKF w procesie przeróbki osadów na drodze fermentacji beztlenowej w temp.
ok. 36 C powstaje zmineralizowany osad oraz gaz pofermentacyjny – biogaz, stanowiący mieszaninę gazów (metanu i dwutlenku węgla) zanieczyszczoną siarkowodorem i wodą. Po odsiarczeniu biogaz kierowany jest poprzez zbiornik biogazu, pełniący funkcję magazynową i buforową do kotłowni gdzie wykorzystywany jest m.in. do ogrzewania pomieszczeń Zakładu. Przefermentowany zaś i zmineralizowany osad odprowadzany jest do zbiornika osadu przefermentowanego a następnie do stacji mechanicznego odwadniania, skąd po odwodnieniu na wirówkach dekantacyjnych i higienizacji przetransportowany jest do kontenerów i utylizowany.

Efektywność pracy oczyszczalni określa tak zwany stopień redukcji zanieczyszczeń zawartych w ściekach
i wyraża się w procentach jako stosunek ładunków zanieczyszczeń w ściekach po oczyszczeniu do ładunków zanieczyszczeń w ściekach surowych.

Stopień redukcji zanieczyszczeń oraz biogenów w poszczególnych latach przedstawiają poniższe tabele:

Wskaźnik	Jednostka	Średnia roczna wartość wskaźnika w 2022r			Uzyskany stopień redukcji zanieczyszczeń [%]
		Ścieki surowe	Ścieki oczyszczone	Dopuszczalna wartość wskaźnika
BZT5	mg O2/l	250,0	5,14	15	97,94
ChZTcr	mg O2/l	519,4	32,47	125	93,75
Zawiesiny ogólne	mg/l	235,9	5,68	35	97,59
Azot ogólny	mg N/l	37,08	14,00	15	62,24
Fosfor ogólny	mg P/l	4,05	0,628	2	84,49

 

 

Wskaźnik	Jednostka	Średnia roczna wartość wskaźnika w 2021 r.			Uzyskany stopień redukcji zanieczyszczeń [%]
		Ścieki surowe	Ścieki oczyszczone	Dopuszczalna wartość wskaźnika
BZT5	mg O2/l	174,2	6,71	15	96,15
ChZTcr	mg O2/l	421,1	29,7	125	92,95
Zawiesiny ogólne	mg/l	140,6	4,59	35	96,73
Azot ogólny	mg N/l	34,38	11,74	15	65,84
Fosfor ogólny	mg P/l	3,38	0,844	2	75,04

Wskaźnik	Jednostka	Średnia roczna wartość wskaźnika w 2020 r			Uzyskany stopień redukcji zanieczyszczeń [%]
		Ścieki surowe	Ścieki oczyszczone	Dopuszczalna wartość wskaźnika
BZT5	mg O2/l	139,8	4,9	15	96,49
ChZTcr	mg O2/l	311,8	24,12	125	92,27
Zawiesiny ogólne	mg/l	112,8	3,93	35	96,52
Azot ogólny	mg N/l	31,9	11,69	15	63,36
Fosfor ogólny	mg P/l	3,13	0,85	2	72,87

 

 

Wskaźnik	Jednostka	Średnia roczna wartość wskaźnika w 2019r			Uzyskany stopień redukcji zanieczyszczeń [%]
		Ścieki surowe	Ścieki oczyszczone	Dopuszczalna wartość wskaźnika
BZT5	mg O2/l	140,2	5,24	15	96,26
ChZTcr	mg O2/l	309,8	25,48	125	91,77
Zawiesiny ogólne	mg/l	134,2	4,88	35	96,36
Azot ogólny	mg N/l	28,99	11,96	15	58,75
Fosfor ogólny	mg P/l	2,95	0,73	2	75,25

 

 

Wskaźnik	Jednostka	Średnia roczna wartość wskaźnika w 2018r			Uzyskany stopień redukcji zanieczyszczeń [%]
		Ścieki surowe	Ścieki oczyszczone	Dopuszczalna wartość wskaźnika
BZT5	mg O2/l	154,3	5,13	15	96,7
ChZTcr	mg O2/l	343	26,32	125	92,3
Zawiesiny ogólne	mg/l	152,2	4,74	35	96,9
Azot ogólny	mg N/l	30,2	9,86	15	67,4
Fosfor ogólny	mg P/l	3,23	0,85	2	73,7

 

 

Cały proces oczyszczania możemy  podzielić na dwa  etapy:

1.  oczyszczanie mechaniczne -  które  realizowane  jest  kolejno na  obiektach :

• kraty,
• piaskownik,
• osadniki  wstępne,

2. oczyszczanie  biologiczne –  odbywa  się  na  obiektach :

• komory  osadu  czynnego,
• zagęszczacze osadu,
• wydzielone komory  fermentacyjne  z  wymiennikami  ciepła,
• osadniki  wtórne,
• odwadnianie osadów  ściekowych  po  fermentacji /wirowanie/.

Ścieki przepływając  przez  kolejne  obiekty  oczyszczalni ,  od  krat  po  osadniki  wtórne, "gubią" zawarte  w  nich  zanieczyszczenia. Zanieczyszczenia  które  pozostają  na  kratach  i  w  piaskowniku  przekazywane  są  do  utylizacji  specjalistycznym firmom  poza ternem oczyszczalni.

Natomiast  osady  z  osadników  wstępnych  są  gromadzone zagęszczaczach  grawitacyjnych   gdzie podlegają  częściowemu odwodnieniu   a  następnie  pompowane  są  do  komór  fermentacyjnych. W  komorach osady  podgrzewane są  do  temperatury  36ºC . Zawartości  komór podlega  fermentacji  beztlenowej  w  wyniku  której zmniejsza  się  zawartość  substancji  organicznej  w  osadzie i  wydziela  się  biogaz .Po fermentacji  następuje ostatni proces przeróbki  osadów  ściekowych  polegający  na  ich  odwodnieniu  za pomocą  wirówki  dekantacyjnej.

O  efektywności  pracy  oczyszczalni  stanowi  tak  zwany  stopień  redukcji  zanieczyszczeń  wpływających  w  ściekami . Dla  naszej  oczyszczalni  wynosi on  prawie  93 %  . Znaczy to że  tylko 7 %  zanieczyszczeń  wpływających   na  oczyszczalnię   pozostaje  w  ściekach  oczyszczonych. Stąd  rocznie na  placu  składowym  pozostaje  prawie  2500  ton  ustabilizowanych osadów  ściekowych. Rocznie  przez  oczyszczalnię  przepływa  około  8.000 .000  m³  ścieków. W komorach  fermentacyjnych  powstaje  do  250.000  m³  biogazu o wartości  opałowej  22 GJ / m³ . Biogaz  spalany  jest  w  kotłach  wytwarzających  ciepło  niezbędne  do  ogrzania  osadów  w  komorach fermentacyjnych / 36ºC/ .

Oczyszczalnia utylizuje również osady z przydomowych oczyszczalni ścieków.